Doneren aan de wetenschap
U kunt uw lichaam na overlijden schenken aan de wetenschap. Dit betekent dat uw lichaam wordt gebruikt voor medisch-wetenschappelijk onderwijs en onderzoek. Dankzij deze lichamen kunnen studenten het medisch vak leren en ontwikkelen specialisten nieuwe operatietechnieken. Als u uw lichaam ter beschikking stelt, vindt er geen crematie of begrafenis plaats. Dit kan een grote impact hebben op uw nabestaanden, omdat zij binnen 24-uur definitief afscheid moeten nemen. Overigens is het ook mogelijk om specifiek uw hart of hersenen te doneren aan de harten- of hersenbank.

Aanmelden

Als u uw lichaam wilt schenken aan de wetenschap, moet u hiervoor bij leven toestemming geven aan een anatomisch instituut. U doet dit door een zelf geschreven, gedateerd en ondertekend codicil-wilsbeschikking op te stellen. Het instituut bewaart dit document, maar het is ook belangrijk om ook een lopie aan uw huisarts te geven en er zelf één te bewaren in uw administratie. Bespreek uw wens ook met een vertrouwenspersoon, zodat uw naasten hiervan op de hoogte zijn.
Een overzicht van anatomische instituten vindt u op de website van lichaamsdonatie.

Lichaam kan worden afgewezen

Geen enkel anatomisch instituut kan garanderen dat uw lichaam daadwerkelijk wordt geaccepteerd. De acceptatie hangt af van de wetenschappelijke behoefte op het moment van overlijden. Bijvoorbeeld bij een overschot aan lichamen - jaarlijks worden ongeveer 500 lichamen gevraagd - kan uw lichaam worden geweigerd. Ook de doodsoorzaak speelt een rol; lichamen van mensen met kanker, besmettelijke ziekten, een te hoge leeftijd of ernstige beschadigingen door een ongeval kunnen worden afgewezen. Wanneer een lichaam niet wordt geaccepteerd bij het instituut, moeten de nabestaanden alsnog zelf zorgen voor een begrafenis of crematie.


Na overlijden

Direct na overlijden moet het instituut worden geïnformeerd. Zij zullen informatie over de doodsoorzaak opvragen en besluiten of uw lichaam wordt geaccepteerd. Als dat het geval is, moet het lichaam binnen 24 uur worden overgebracht naar een instituut. Dit hebeurt met een rouwauto, waarbij het lichaam meestal in een lijkzak wordt vervoerd in plaats van een kist. Het lichaam moet snel worden geconserveerd, ook al kan het nog lang duren voordat het daadwerkelijk wordt gebruikt voor onderzoek. Wettelijk mag overigens in Nederland in de eerste 36 uur sowieso geen onderzoek plaatsvinden. De nabestaanden horen nooit wanneer en waarvoor het lichaam is "gebruikt".


Wat gebeurt er met de resten?

Na gebruik voor onderwijs of onderzoek zorgt het instituut ervoor dat het lichaam wordt gecremeerd of anoniem begraven. Het anatomisch instituut heeft de volledige zeggenschap over het lichaam en het wordt niet aan de familie teruggegeven. Het kan soms jaren duren voordat deze crematie of begrafenis plaatsvindt.


Belangrijk om te regelen bij leven

Bespreek uw wens om uw lichaam te doneren met uw dierbaren. Het ontbreken van een begrafenis of crematie kan zwaar zijn voor nabestaanden, vooral omdat zij weinig tijd hebben om afscheid te nemen. Door dit onderwerp bespreekbaar te maken, voorkomt u onverwachte situaties voor uw geliefden.
Bewaar daarnaast een lijst met belangrijke telefoonnummers bij uw administratie, zodat uw nabestaanden na het overlijden snel kunnen worden bereikt, zodat ze nog even een moment hebben om definitief afscheid te nemen.

Meer info over orgaan- en/of weefseldonatie klik  hier


Verschil tussen orgaandonatie en het lichaam ter beschikking stellen aan de wetenschap

Bij orgaan- of weefseldonatie worden enkel specifieke organen of weefsels verwijderd voor transplantatie, waarna het lichaam wordt teruggegeven aan de nabestaanden voor een crematie of begrafenis.
Bij lichaamsdonatie wordt het gehele lichaam ter beschikking gesteld aan de wetenschap. In dat geval krijgen nabestaanden het lichaam niet terug. Uiteraard kan er wel een herdenkingsdienst plaatsvinden, maar dan wel zonder het lichaam.


Kan en mag orgaan- en lichaamsdonatie worden gecombineerd?

Het is mogelijk om zowel orgaan- als lichaamsdonor te zijn. Orgaandonatie heeft dan voorrang: de organen worden eerst verwijderd en daarna kan het lichaam alsnog naar het anatomisch instituut. Let op: niet alle anatomische instituten accepteren lichamen die eerst zijn gebruikt voor orgaandonatie. Het is daarom verstandig om dit vooraf te bespreken met het anatomisch instituut van uw keuze.


Kijk voor regelgeving en/of meer informatie over dit onderwerp op www.rijksoverheid.nl.

Share by: